ଭୁବନେଶ୍ୱର(ସତ୍ୟପାଠ ବ୍ୟୁରୋ): ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଖେଇ ଆସୁଛି । ହେଲେ ନେତାମାନେ ନିଜ ଦଳ ଛାଡ଼ି ଅନ୍ୟଦଳରେ ମିଶୁଥିବାର ଚର୍ଚ୍ଚା ମଧ୍ୟ ଜୋର ଧରିଛି । ବିଶେଷକରି ଶାସକ ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟିକୁ ଆମେ ଦେଖିପାରିବା । ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନକୁ ଆଉ କିଛି ଦିନ ରହିଥିବାବେଳେ ଜଣେ ପରେ ଜଣେ ହେବିୱେଟ ନେତା ଦଳ ଛାଡ଼ିବାରେ ଲାଗିଛନ୍ତି । କିଏ ଦଳରେ ନିଜର ହକ ମିଳୁ ନାହିଁ ବୋଲି କହୁଛି ତ ଆଉ କିଏ ଦଳିତକୁ ନେଇ ରାଜନୀତି କରୁଛି । କିଛି ଦିନ ଭିତରେ ପ୍ରାୟ ୧୨ରୁ ଅଧିକ ପପୁଲାଇ ଫେସ ଦଳ ଛାଡ଼ିଥିବାର କଥା ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଛି । ତେବେ କେଉଁ କାରଣରୁ ନେତାମାନେ ଦଳ ଛାଡ଼ୁଛନ୍ତି ତାହା ଉପରେ ଦେଶବାସୀଙ୍କ ନଜର ରହିଛି । ମୁଖ୍ୟତଃ ବିରୋଧୀ ଏହାର ଭରପୁର ଲାଭ ଉଠାଇବା ପାଇଁ ଆଗେଇ ଆସୁଥିବାର ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ତେବେ ହିନ୍ଦୁ- ମୁସଲମାନ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟିକ ଟେନସନ ସୃଷ୍ଟି କରି ବିଜେପି ଜିତିବା ଉପରେ ଅଧିକ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥାଏ ।
କିନ୍ତୁ ହିନ୍ଦୁ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜାତି ଭିତ୍ତିକ ପୋଲାରାଇଜେସନ୍ ସୃଷ୍ଟି ଉପରେ ଦଳର ଧ୍ୟାନ ବର୍ତ୍ତମାନ ଦେଖାଯାଉଛି। ଏହି ରଣନୀତି ଅନୁଯାୟୀ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଜାତିର ଭୋଟରଙ୍କ ସହ ଦଳ ଅଣ-ଯାଦବ ପଛୁଆ ଜାତି ଏବଂ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତିର ଏକ ସାମାଜିକ ମିଳିତ ମଞ୍ଚ ଗଠନ କରିଛି। ବିଶେଷକରି ବିଜେପି ଜାତି-ଜ୍ଞାନୀ ପ୍ରାର୍ଥୀ ନାମାଙ୍କନ ଢ଼ାଞ୍ଚାର ବିଶ୍ଳେଷଣ ଏହି ଯୁକ୍ତିକୁ ସମର୍ଥନ କରେ । ଏହି ସାମାଜିକ ସମନ୍ୱୟକୁ ବାସ୍ତବ ରୂପ ଦେବାରେ ବିଜେପି ଅଣ-ଯାଦବ ଓବିସିର ବିଶିଷ୍ଟ ନେତାମାନଙ୍କୁ ବିଶେଷ କରି ପଛୁଆ ଜାତିର ନେତାମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ ଦଳରୁ ଆମଦାନୀ କରିଛି ।
ଦାରା ସିଂ ଚୌହାନ, ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରସାଦ ମୌର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଧରମ ସିଂ ସାଇନି ଏହି ନେତାଙ୍କ ବର୍ଗରେ ଅଛନ୍ତି। ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ପୁରଭାନଚାଲ, ଆୱାଡ, ବୁନ୍ଦେଲଖଣ୍ଡ, ରୋହିଲଖଣ୍ଡ, ବ୍ରଜ ଏବଂ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା ମୌର୍ଯ୍ୟ, କୁଶୱା, ଶାକିଆ, ସାଇନି, ଏବଂ ନୋନିଆ ଭୋଟରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କର ମହତ୍ତ୍ୱପୁର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଭାବ ରହିଛି। ୨୦୧୫ ରେ ବିଜେପିରେ ଯୋଗଦେବା ପରେ ତାଙ୍କୁ ଦଳର ନ୍ୟାସନାଲ ଓବିସି ମୋର୍ଚ୍ଚାର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଭାବରେ ଦାରା ସିଂ ଚୌହାନଙ୍କ ନିର୍ବାଚନୀ ଗୁରୁତ୍ୱ ବୁଝିବାକୁ ହେବ । ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରସାଦ ମୌର୍ଯ୍ୟ ୧୯୮୦ ଦଶକରେ ଯୁବ ଲୋକ ଦଳ ସହିତ ନିଜର ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିଅର୍ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ଜନତା ଦଳକୁ ଯାଇଥିଲେ।
ସେ ୧୯୯୬ ରେ ବାହୁଜନ ସମାଜ ପାର୍ଟି (ବିଏସପି)ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ୨୦୧୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାୟାବତୀ ସରକାରରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ବିରୋଧୀଦଳର ନେତା ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ରାଜନୈତିକ କ୍ୟାରିୟରର ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ସେ ମୌର୍ଯ୍ୟ, କୁଶୱା ଏବଂ ଶାକିଆ ଜାତିର ଲୋକଙ୍କୁ ଏକତ୍ରିତ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା ମାଧ୍ୟମରେ ସେ ନିଜ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ସାମାଜିକ ତଥା ରାଜନୈତିକ ଅଭିଜିତ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି । ଏହି କାରଣରୁ ସେ ଏହି ଜାତିର ଭୋଟରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିଶେଷ ଭାବରେ ସାମାଜିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଅଭିଜିତଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବହୁତ ସମର୍ଥନ କରନ୍ତି । ତେଣୁ ସେ ଯଦି ଏସପିରେ ଯୋଗଦିଅନ୍ତି, ତାହାଲେ ଅନେକ ଭୋଟର ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ କଥା ।
ଚୌହାନ ଏବଂ ମୌର୍ଯ୍ୟ କାହିଁକି ବିଜେପି ଛାଡ଼ିଛନ୍ତି ?
ଯଦିଓ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ଆଦର୍ଶ ଆଚରଣ ସଂହିତା ଘୋଷଣା ହେବା ପରେ ନେତାମାନେ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ବିଜେପି ଛାଡିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଗତ ବର୍ଷ ଜୁନ୍ ମାସରୁ ସେମାନଙ୍କ ଚାଲିଯିବାର ଗୁଜବ ପ୍ରଚାରିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପଛରେ ପାଞ୍ଚଟି କାରଣ ଅଛି । ପ୍ରଥମେ, ଅନ୍ୟ ଦଳରୁ ଆସୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଟିକେଟ୍ ଦେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ନିଜ କ୍ୟାଡରରୁ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଚୟନ କରିବାକୁ ବିଜେପି ପ୍ରବଳ ଚାପର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି। କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଆଣ୍ଟି-ଇନକମ୍ବେନ୍ସକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ବିଜେପି ବହୁ ବିଦ୍ୟମାନ ବିଧାୟକଙ୍କ ଟିକେଟ୍ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଛି । ଏହା ବିଧାୟକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଯେଉଁମାନେ ବିଜେପି କ୍ୟାଡରଙ୍କ ପ୍ରତି ବିଶ୍ୱସ୍ତ ନୁହଁନ୍ତି। ସେମାନେ ଏହି ନେତାମାନଙ୍କୁ ଦଳ ଛାଡି ନିଜର ପ୍ରାର୍ଥୀତ୍ୱ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ଚାପ ପକାଉଥିଲେ।
ଦ୍ୱିତୀୟରେ, ସଂରକ୍ଷଣ ନୀତିର ବାରମ୍ବାର ଟୁଇକ୍ କରିବା କାରଣରୁ ପଛୁଆ ଜାତି ଏବଂ ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଛାତ୍ରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟାପକ ଅସନ୍ତୋଷ ଦେଖାଦେଇଛି। ଏହି ଛାତ୍ରମାନେ ଗତ ଏକ ବର୍ଷ ଧରି ଲକ୍ଷ୍ନୌରେ ବିରୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ଏହି ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ ନିୟମିତ ଭାବରେ ପରିଦର୍ଶକମାନେ ନୀତିର ଟୁଇକିଙ୍ଗ ଉପରେ ଅଭିଯୋଗ କରୁଥିବା ଦେଖିଛନ୍ତି। ଯୁବକମାନଙ୍କ ଅସନ୍ତୋଷ ଏହି ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି ଯେ ସେମାନେ ସମର୍ଥନ ହରାଇବେ ।
ତୃତୀୟତରେ, ଏମବିସି ନେତାମାନେ ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ଅଭିଯୋଗ କରିଆସୁଛନ୍ତି ଯେ ଯାଦବମାନେ ଅନ୍ୟ ପଛୁଆ ଶ୍ରେଣୀ (ଓବିସି) ସଂରକ୍ଷଣରେ ସିଂହ ଭାଗ ନେଇଛନ୍ତି। ଓବିସି ସଂରକ୍ଷଣକୁ ଦ୍ୱିଗୁଣିତ କରିବା ଏବଂ ୧୭ ଟି ପଛୁଆ ଜାତିର ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ବର୍ଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବାକୁ ବିଜେପି ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇଥିଲା। ତେବେ ଦଳ ଏହି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପୂରଣ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛି।
ଚତୁର୍ଥରେ, ସ୍ୱାମୀ ପ୍ରସାଦ ମୌର୍ଯ୍ୟ, ଦାରା ସିଂ ଚୌହାନ ଏବଂ ଧରମ ସିଂ ସାଇନିଙ୍କ ଭୋଟର ଏବଂ ସମର୍ଥକମାନେ ମୁଖ୍ୟତ କ୍ଷୁଦ୍ର ଏବଂ ପ୍ରାନ୍ତର କୃଷକ ଅଟନ୍ତି । ମାଧୁରୀ, ଶକିଆ, କୁଶୱା, ଏବଂ ସାଇନିସ୍ ପାରମ୍ପାରିକ ଭାବରେ ପନିପରିବା ଚାଷ ଏବଂ ସ୍ଥାନୀୟ ବଜାରରେ ବିକ୍ରୟ କରିବାରେ ଜଡିତ । ତେବେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରେ ଯୋଗୀ ଆଦିତ୍ୟନାଥ ଗୋ ହତ୍ୟାକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଦୃଢ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଥିଲେ। ଏହି ନୀତି ବିପଥଗାମୀ ପଶୁମାନଙ୍କର ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି, ଯାହା ବିଶେଷ ଭାବରେ ମାର୍ଜିତ ଚାଷୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସମସ୍ୟା ହୋଇଛି ଯାହାର ଫସଲ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଇଛି । ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଫସଲକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ରାତିରେ ନିଜ କ୍ଷେତରେ ଶୋଇବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହୋଇଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ବୃଥା କାରଣ ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଛୋଟ ଛୋଟ ଜମିର ମାଲିକ ଅଟନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ବିପଥଗାମୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ମଧ୍ୟ ସଡ଼କ ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟାଇ ଅନେକଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟାଇଛନ୍ତି। ଏହି ସମସ୍ୟା ସମ୍ପର୍କରେ କୃଷକମାନେ ଅଭିଯୋଗ କରିଆସୁଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଯୋଗୀ ସରକାର ଏହାର ସମାଧାନ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି। ସରକାର ଗୋଶାଳ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେଗୁଡିକୁ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲେ। ଫଳରେ କୃଷକମାନଙ୍କ କ୍ରୋଧ ମୁଖ୍ୟତ ଯୋଗୀ ଆଦିତ୍ୟନାଥଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆସିଛି । କାରଣ ସେମାନେ ଏହାକୁ ସୃଷ୍ଟିର ଏକ ସମସ୍ୟା ଭାବରେ ଦେଖୁଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଏମବିସି ନେତାମାନେ ଭୁଲ ଦିଗରେ ରହିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ନାହିଁ, କାରଣ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରିବାରେ ଅସମର୍ଥ ହୋଇଥିଲେ।
ପଞ୍ଚମ, ଯୋଗୀ ଆଦିତ୍ୟନାଥଙ୍କ କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ କାର୍ଯ୍ୟଶୈଳୀ ମଧ୍ୟ ଏହି ଏମବିସି ନେତାମାନଙ୍କୁ ନିରାଶ କରିଛି । କାରଣ ସେ ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀ ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅମଲାତନ୍ତ୍ରର ସାହାଯ୍ୟରେ ପ୍ରଶାସନ ଚଳାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ଏହିପରି କାର୍ଯ୍ୟଶୈଳୀ ଏହି ନେତାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶକ୍ତିହୀନତାର ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ଯେଉଁଠାରେ ସେମାନେ ସର୍ବଦା ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି ଯେ ମନ୍ତ୍ରୀସ୍ତରୀୟ ବର୍ଥ ଥାଇ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ୱର ଶୁଣାଯାଏ ନାହିଁ । ବିଶେଷକରି ଏହି ପାଞ୍ଚିଟି କାରଣରୁ ନେତାମାନେ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଛନ୍ତି ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ।