(ସତ୍ୟପାଠ ବ୍ୟୁରୋ) ଭୁବନେଶ୍ୱର : ଜୁଲାଇ ୨୦୨୨ ଠାରୁ ସିଙ୍ଗଲ ୟୁଜ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ସାମଗ୍ରୀ ବ୍ୟବହାର ଉପରେ ରୋକ ଲାଗିବ। ଏ ସମ୍ପର୍କରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ବିଜ୍ଞପ୍ତି ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । ଦେଶରେ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ମୁକ୍ତ କରିବା ଦିଗରେ ଏହି ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ସହ ୨୦୨୨ ଜୁଲାଇ ୧ ଠାରୁ ସିଙ୍ଗଲ ୟୁଜ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ସାମଗ୍ରୀକୁ କିଣିବା, ବିକିବା, ତିଆରି କରିବା ଉପରେ ରୋକ୍ ଲଗାଇବା ଆଦେଶ ଜାରି କରିଛନ୍ତି । ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ସଂଶୋଧନ ନିୟମ – ୨୦୨୧ ଅନୁଯାୟୀ , ଯେଉଁଥିରେ ଲଲିପପ୍ ଷ୍ଟିକ୍, ପ୍ଲେଟ୍, କପ୍ ଏବଂ କଟଲିରି ସମେତ ଏକକ ବ୍ୟବହାର ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଭାବରେ ଚିହ୍ନିତ ଦ୍ରବ୍ୟର ଉତ୍ପାଦନ, ଆମଦାନୀ, ସଂରକ୍ଷଣ, ବଣ୍ଟନ ଏବଂ ବିକ୍ରୟ ନିଷେଧ ହେବ। ଏହାଛଡ଼ା ସରକାର ପଲିଥିନ ବ୍ୟାଗର ଘନତ୍ୱ ୫୦ ମାଇକ୍ରୋନରୁ ବଢ଼ାଇ ୧୨୦ ମାଇକ୍ରୋନ କରିଛନ୍ତି । ଅବଶ୍ୟ ଘନତ୍ୱ ସମ୍ବନ୍ଧିତ ନିୟମ ୩୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବ ଏବଂ ଏହାକୁ ଦୁଇଟି ଚରଣରେ ଲାଗୁ କରାଯିବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଦେଶରେ ୫୦ ମାଇକ୍ରୋନରୁ କମ୍ ପଲିଥିନ ବ୍ୟାଗ୍ ଉପରେ ବ୍ୟାନ ରହିଛି । ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ, ବୁଣା ହୋଇନଥିବା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ବ୍ୟାଗଗୁଡ଼ିକର ଓଜନ 30 ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2021 ରୁ ବର୍ଗ ମିଟର ପିଛା 60 ଗ୍ରାମରୁ କମ୍ ହେବ ନାହିଁ।
ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଜୁଲାଇ 1, 2022 ଠାରୁ ପଲିଷ୍ଟାଇରନ୍ ଏବଂ ଫ୍ଲେକ୍ସିବଲ୍ ପଲିଷ୍ଟାଇରନ୍ ସମେତ ସିଙ୍ଗିଲ୍ ୟ୍ଯୁଜ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକର ଉତ୍ପାଦନ, ଆମଦାନୀ, ସଂରକ୍ଷଣ, ବଣ୍ଟନ, ବିକ୍ରୟ ଏବଂ ବ୍ୟବହାର ନିଷେଧ ହେବ। ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଷ୍ଟିକ୍, ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବେଲୁନ୍ ଷ୍ଟିକ୍, ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ପତାକା ଏବଂ ଆଇସ୍କ୍ରିମ୍ ଷ୍ଟିକ୍ ସହିତ ସାଜସଜ୍ଜାରେ ବ୍ୟବହୃତ ପଲିଷ୍ଟାଇରନ୍ (ଥର୍ମୋକଲ୍), ପ୍ଲେଟ୍, କପ୍, ଗ୍ଲାସ୍, କଟଲିରି ଯେପରିକି ଫଙ୍କସ୍, ଛୁରୀ, ଚାମଚ, ଛୁରୀ, ମିଠା ବାକ୍ସରେ ବ୍ୟବହୃତ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍, 100 ମାଇକ୍ରନରୁ କମ୍ ମୋଟା ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ କିମ୍ବା PVC ବ୍ୟାନର ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଯିବ ।
ବିଜ୍ଞପ୍ତିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଉଥିବା ପ୍ଲାଷ୍ଟିକରେ ନିର୍ମିତ ବସ୍ତୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ ହେବ ନାହିଁ। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଜୁନ୍ 2018 ରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ ଯେ 2022 ମସିହାରୁ ଭାରତ ସିଙ୍ଗଲ୍ ୟ୍ଯୁଜ୍ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବ ନାହିଁ। 2019 ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ପର୍ଯ୍ୟାବରଣ ବୈଠକରେ ଭାରତ ଏହି ସଂକଳ୍ପକୁ ଆଗେଇ ନେଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଏକକ ବ୍ୟବହାର ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଦ୍ରବ୍ୟ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଦୂଷଣର ମୁକାବିଲା କରାଯିବ।
ମନ୍ତ୍ରାଳୟର କହିବା ଅନୁଯାୟୀ ସରକାର ସିଙ୍ଗଲ ୟୁଜ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ ଯୋଗୁଁ ହେଉଥିବା ପ୍ରଦୂଷଣକୁ ରୋକିବାକୁ ପ୍ରତିବଦ୍ଧ । ଏହା ଦେଶରେ ପ୍ରଦୂଷଣର ଏକ ବଡ଼ ଉତ୍ସ । ସରକାରଙ୍କ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାରତ ମିଶନ ଅନୁଯାୟୀ ପୂର୍ବରୁ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି । ଏହାଛଡ଼ା ସିଙ୍ଗଲ ୟୁଜ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକର ବ୍ୟବହାରକୁ ନେଇ ସଚେତନତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟ ସରକାର ଚଳାଇଛନ୍ତି । ସଂସଦରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ଉତ୍ତରରେ ପରିବେଶ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶ୍ୱାନୀ ଚୌବେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଜୁଲାଇ 23 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 14 ଟି ରାଜ୍ୟ ତଥା କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ପ୍ରଦେଶ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ବ୍ୟାନ୍ କରିବା ଉପରେ ଟାସ୍କଫୋର୍ସ ଗଠନ କରିଛନ୍ତି।ଏହାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମାକୁ ସମନ୍ୱୟ କରିବା ପାଇଁ ପରିବେଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ମଧ୍ୟ ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଏକ ଟାସ୍କଫୋର୍ସ ଗଠନ କରିଛି।