ଭୁବନେଶ୍ୱର (ସତ୍ୟପାଠ ବ୍ୟୁରୋ): ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନଙ୍କୁ ଚାନ୍ଦା ବା ଦାନ ଦେବା ପାଇଁ ତିଆରି ହୋଇଥିବା ଇଲେକଟ୍ରଲ ବଣ୍ଡ ଵ୍ୟଵସ୍ଥାକୁ ନେଇ ଶୁଣାଣି ପୂର୍ବରୁ ଆଟର୍ଣ୍ଣି ଜେନେରାଲ ଆର ଭେଙ୍କଟରମଣି ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ନିଜର ଜବାବ ଦାଖଲ କରିଛନ୍ତି। କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ବରିଷ୍ଠ ଆଇନଜୀବୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ, କୌଣସି ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଦାନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପାଇବା ନାଗରିକଙ୍କ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ନୁହେଁ। ତେଣୁ ଚାନ୍ଦା ବାବଦରେ ତଥ୍ୟ ଜାଣିବାର ଅଧିକାର କହି ନିର୍ବାଚନ ବଣ୍ଡର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଖାରଜ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ।
ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଡି.ୱାଇ ଚନ୍ଦ୍ରଚୁଡ଼ଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ୫ ଜଣିଆ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଅକ୍ଟୋବର ୩୧ ତାରିଖରୁ ଶୁଣାଣି ଆରମ୍ଭ କରିବ। ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ତାଙ୍କ ମତାମତ ଦେବାକୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଆଟର୍ଣ୍ଣି ଜେନେରାଲଙ୍କୁ କହିଥିଲେ। ଆଟର୍ଣ୍ଣି ଜେନେରାଲ କହିଛନ୍ତି, ରାଜନୈତିକ ଦଳମାନଙ୍କୁ ଅନୁଦାନ ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏକ ନୀତିଗତ ବିଷୟ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ସେତେବେଳେ କୌଣସି ଆଇନରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରନ୍ତି ଯେତେବେଳେ ଏହା ନାଗରିକମାନଙ୍କର ମୌଳିକ କିମ୍ବା ଆଇନଗତ ଅଧିକାରକୁ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରେ | ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା କୁହାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ | ଅପରପକ୍ଷେ, ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୧୯ (୧) (ସି) ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ସଂଗଠନ ଗଠନ ଏବଂ ଚଳାଇବା ଏକ ମୌଳିକ ଅଧିକାର, ଯାହା ଅଧୀନରେ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ମଧ୍ୟ ଅଧିକାର ରହିଛି। ଭେଙ୍କଟରମଣି କହିଛନ୍ତି ଯେ ନିର୍ବାଚନ ଆଫିଡେଭିଟ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାର୍ଥୀ ତାଙ୍କ ଅପରାଧିକ ରେକର୍ଡ ବିଷୟରେ ଭୋଟରଙ୍କୁ ସୂଚନା ଦିଅନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ସମ୍ପ୍ରତି ଲୋକମାନଙ୍କର ରାଜନୈତିକ ଦାନ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ପାଇବାର କୌଣସି ଅଧିକାର ନାହିଁ।
ଉଲ୍ଲେଖ ଥାଉ କି ଆସୋସିଏସନ ଫର ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ରିଫର୍ମ (ଏଡିଆର) ଏବଂ ମାର୍କ୍ସବାଦୀ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି (ସିପିଏମ୍) କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ସ୍ୱଚ୍ଛତା ନାହିଁ। କିଏ ବ୍ୟାଙ୍କରୁ ବଣ୍ଡ କିଣିଛି ଏବଂ କେଉଁ ଦଳ ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଇଛି ତାହା ଗୋପନୀୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଏକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି | ଏପରିକି ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କୁ ଏହି ସୂଚନା ଦିଆଯାଇ ନାହିଁ। ଏହାର ଅର୍ଥ, ଯଦି ସରକାର କୌଣସି କମ୍ପାନୀ ବଣ୍ଡ ମାଧ୍ୟମରେ ଶାସକ ଦଳକୁ ଦାନ କରନ୍ତି, ତେବେ ଏହା ବିଷୟରେ କେହି ଜାଣିପାରିବେ ନାହିଁ। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ବଣ୍ଡ କିଣିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି। ଯେତେବେଳେ କି, ପୂର୍ବରୁ ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କଠାରୁ ଦାନ ନେବାକୁ ବାରଣ କରାଯାଇଥିଲା।
